Is het "vanzelfsprekend" om mensen tot last te zijn omdat ze tot hetzelfde gezin behoren?

幸福ニュース（しあわせニュース）第683号2016年4月27日© Shinko Oyama

Ik was eerlijk gezegd niet erg gemotiveerd om een week intensief Naikan te komen doen. Ik kwam op aanraden van mijn vader.

Maar nu de week om is kan ik in alle eerlijkheid zeggen dat ik geweldig blij ben dat ik juist in deze periode van mijn leven kennis gemaakt heb met Naikan.

Laat mij eerst vertellen over mijn Naikan betreffende de relatie met mijn moeder. Men heeft bij mijn moeder een ernstige ziekte vastgesteld. Zij is altijd gezond geweest en aangezien iedereen in ons gezin er van overtuigd was dat moeder nog lang gezond zou blijven, kwam dat nieuws als een grote schok.

Naar aanleiding van dat gebeuren legde mijn vader mij uit wat Naikan is, en in het begin dacht ik "Waarom is dat nodig? Ik doe zelf reeds iets wat daarop gelijkt. Moet ik voor zoiets een hele week van mijn tijd opofferen?"  Nu voel ik over die reactie schaamte terwijl ik dit hier schrijf. Mijn reactie kwam vanuit een grote zelfoverschatting en hooghartigheid.

Maar juist omdat ik er van overtuigd was dat ik dit toch nooit meer dan één keer in mijn leven zou doen, heb ik dan toch geprobeerd om op een ernstige manier Naikan te doen. Echter, omdat ik maar halfslachtig gemotiveerd was kon ik na de eerste beurt Naikan over mijn moeder niet zeggen dat ik iets nieuws ontdekt had. Ik vroeg me af wat de begeleider bedoelde wanneer hij het had over "ontdekkingen" of "mij van iets bewust worden."  Inhoudelijk was ik nog ver verwijderd van echte Naikan.

Maar bij de tweede beurt Naikan over mijn moeder kwam er bij het nadenken over mijn periode aan de universiteit een herinnering op aan een gesprek dat ik met mijn ouders gehad had, op het ogenblik dat het beslist was dat ik een jaar zou moeten overdoen.

Het was een gesprek waar ik met tegenzin aan deelnam, en bovendien ontvluchtte ik elke verwijzing naar de fouten die ik zelf gemaakt had. Ik vond van mezelf dat ik blijk gaf van voldoende zelfreflectie, als ik al zei "Denk je dat ik zelf zo graag een jaar overdoe?  En de kosten voor dit jaar betaal ik wel terug wanneer ik aan het werk zal zijn."

Toen mijn moeder ziek werd zei ze daarover "Waarom heb ik dat zelf niet eerder opgemerkt? Hoe dom ben ik geweest!"  Door die woorden van moeder begreep ik dat ik door haar graag gezien werd, en vanaf dan ben ik mijn houding en gedrag ten aanzien van moeder beginnen bijsturen.

Maar ik dácht toen alleen maar dat ik het begrepen had. Toen ik mij tijdens Naikan in de plaats van mijn moeder stelde en een dag van haar leven bekeek als was het door haar ogen, en ik zo naar mezelf keek zoals ik in haar ogen moet te zien geweest zijn, toen begreep ik dat mijn moeder mij vanaf mijn geboorte tot nu, zonder ophouden, altijd met liefde overladen had. 

Ook toen zij, toen ik nog klein was, ernstig gewond geraakt was door een hondenbeet, kwam zij op de dag van mijn ingangsexamen voor het lager middelbaar toch samen met mij tot aan de schoolpoort en stak zij mij een handverwarmer in mijn handen, "omdat het koud is."  Tijdens mijn jaren in het hoger middelbaar had ik mijn opstandige periode, en voelde ik mij in haar nabijheid niet op mijn gemak. Maar hoe kil ik haar ook behandelde, ik herinner me dat zij mij toch altijd is blijven aanspreken.

Ook toen ik aan de universiteit een tweede keer een jaar moest overdoen en ik daarvoor een hele reeks excuses verzon, en ook nog eens goed diep in de put geraakte, is daar altijd, ononderbroken, die liefde vanwege moeder geweest. Alleen deed ik zelf geen stap in haar richting, deed ik geen moeite om mij van die liefde bewust te zijn, deed ik geen moeite om haar te begrijpen.

Ik was er mij al die tijd niet van bewust dat wat ik écht van moeder kreeg geen geld was en ook geen tijd, maar onveranderlijke liefde, toen en nu. In mijn blindheid en onbegrip zette ik mijn vuile voeten op die liefde en dat hart van mijn moeder.

Ik kan over mezelf niets goeds zeggen, maar wanneer ik mijn moeder terugzie wil ik haar danken dat ze mij op de wereld gezet heeft, en haar danken voor al die liefde die ze mij gegeven heeft. Ik wil haar zeggen dat ik gelukkig ben dat ik haar zoon ben.

Daarna deed ik Naikan over mijn vader, en dat was veel moeilijker. Ik had met mijn vader veel minder contact dan met mijn moeder. Dat was dan met een zuur gezicht, en het werk ging voor, dus zagen we elkaar niet dikwijls. Ik kan me niet herinneren hoe lang het geleden is dat we nog een echt gesprek gevoerd hebben.

Maar door Naikan te doen heb ik begrepen dat de oorzaak van onze wederzijdse verwijdering bij mezelf lag.

Hoe verder ik in mijn herinneringen terugging, hoe meer ik een lachende vader zag. Maar zelf had ik altijd alleen nog oog gehad voor één enkel aspect van mijn vader, het aspect dat ik zelf bang voor hem was bijvoorbeeld wanneer ik hem had zien ruziën met moeder, of wanneer hij gespannen was in de periode van het ingangsexamen van mijn jongere zus. 

Nu ben ik zo ver dat ik kan vermoeden hoezeer mijn vader zich moet gekwetst gevoeld hebben wanneer ik hem, hoewel we in hetzelfde huis woonden, heel ostentatief vermeden heb. En zelf heb ik van die vader die ik zo slecht bejegend heb altijd dezelfde liefde mogen ontvangen.

Ik heb een jaar thuis gestudeerd voor een tweede kans in het ingangsexamen aan de universiteit en daarna heb ik nog een paar jaar overgedaan. Dat heeft een massa geld gekost. En bij iedere gelegenheid heeft mijn vader mij op het rechte pad proberen te brengen. Maar zelf vond ik die "preken" heel onaangenaam. 

Waar ik mij door Naikan bewust van geworden ben is het feit dat mijn vader voor mij altijd een plaats creëerde waar ik terug thuis kon komen. Mijn ouders hebben heel veel geld geïnvesteerd in mijn studies, meer dan men in een normaal gezin zou kunnen betaald hebben.

De jaren die ik aan de universiteit heb moeten overdoen, dat is een fout die ik in mijn hele leven niet meer kan herstellen. Ik heb zonder enig begrip voor al de liefde die ik van mijn vader kreeg al dat geld opgebruikt alsof dat vanzelfsprekend zo moest kunnen.

Ik heb door deze week Naikan voor de eerste keer begrepen hoe onverstandig ik geweest ben, maar ik hoop dat ik door het werk van mijn vader als specialist op een waardige manier op te volgen, hem toch nog enigszins iets zal kunnen teruggeven. Ik beloof dat ik daar vanaf nu elke dag mijn uiterste best voor zal doen.