Naikan over mijn zieke vrouw  (M. 35 j.)

Taikendan 186 © Shinko Oyama  

Omdat ik die donderdag nog moest werken kwam ik pas laat op de avond in de Rengein tempel aan. Ik wist helemaal niet wat die Naikan methode moest voorstellen en wat ik verondersteld was te doen. Maar mijn vrouw kende Naikan. En omdat zij mij aanspoorde met "Jij moet dat eens doen",voor ben ik zonder enige kennis helemaal naar hier gekomen, diep in de bergen. Met twee zakken bagage en wat onzeker omdat ik al jaren niet meer op verplaatsing ben gaan uitslapen, meldde ik me aan bij het onthaal.

Men gaf mij de meest nodige uitleg over Naikan en over wat er van mij verwacht werd. Ik schrok wel van een en ander, maar omdat het al laat op de avond was ben ik dan maar gewoon gaan slapen.

De volgende morgen begon ik met mijn eerste dag Naikan. Er werd me gevraagd om te beginnen met mijn moeder. Omdat ik vooral bezig was met mijn verhouding met mijn vrouw had ik mijn twijfels of ik in die toestand in staat zou zijn om zaken van mijn moeder te herinneren. Met die twijfels in mijn achterhoofd begon ik er aan.

Tegen alle verwachting in kon ik mij zaken van mijn moeder heel werkelijkheidsgetrouw herinneren. Om het uur kwam de begeleider voor een gesprek bij mij langs. Door op die ogenblikken in woorden uit te drukken wat ik me had kunnen herinneren, werd bij mij telkens na elk gesprek het gevoel sterker dat ik eigenlijk niets aan mijn moeder teruggegeven had. Denkend aan mijn huidige situatie begon ik te wenen.

Ik werd me bewust van mijn eigen egoïsme. Ik kon me eindeloos veel zaken herinneren die ik ontvangen had, maar het omgekeerde, wat ik gegeven had, kon ik me niet herinneren. Voor mij was dat een shock.

De tweede dag, Naikan over mijn vader. Ik had me voor die morgen zorgen gemaakt, of ik wel Naikan over mijn vader zou kunnen doen, omdat ik - zeker in de periode tot mijn 18 jaar - met mijn vader omzeggens geen gesprekken gevoerd had die ik me kon herinneren.

Maar toen ik aan mijn Naikan over vader begon, viel het mij op dat ik wel heel erg op mijn gemak was. Ik kon me verschillende momenten een voor een herinneren, al was het niet echt veel. Veel ervan viel samen met wat ik de dag ervoor in verband met moeder gedacht had, en ik moest inderdaad erkennen dat ik wel in een heel warme omgeving opgegroeid was.

De derde dag ging over mijn vrouw. Ik was van plan om mij hierop het sterkste te concentreren, en na tien jaar huwelijk was er inderdaad veel wat in mijn herinnering opkwam. Naikan doen over mijn vrouw die op dit moment door mijn toedoen ziek was kwam er op neer dat ik mijn eigen zwakheid erkende, en bij elk van mijn herinneringen voelde ik een heel sterk gevoel van spijt en schuld tegenover haar.

En 's avonds in het laatste gesprek van die dag zei de Naikanbegeleider "Juist omdat jullie twee de kracht hebben om deze crisis te overwinnen heeft God jullie tot man en vrouw gemaakt."  Die woorden maakten dat in mijn hoofd alles vanaf de eerste dag met moeder, vader en mijn vrouw samenvloeide. Toen heb ik mijn gezicht onder de dekens verborgen en luidop geweend.

De vierde dag deed ik Naikan over mijn jongere broer. Ik had hier eigenlijk al sinds de tweede dag tegenop gezien omdat ik me afvroeg of ik met Naikan over mijn broer wel in staat zou zijn om me iets te herinneren... zo veraf was ik geweest van mijn jongere broer, zo alleen had ik hem aan zijn lot overgelaten. Maar als ik nadacht over mijn broer, die zo vrij gelaten geweest was door zijn oudere broer, en wat die wel zou gevoeld hebben, kwamen er toch allerlei herinneringen naar boven. Ik vond het verrassend hoe gemakkelijk ik me een aantal zaken kon herinneren. 

Ik had mijn broer dikwijls geplaagd en er ruzie mee gemaakt, en wat ik me herinnerde waren de woorden van moeder:  "Hij is jouw enige broer hoor. Waarom plaag je hem toch altijd zo?" 
Die woorden van mijn moeder openden mijn ogen voor iets wat eigenlijk geldt voor alle mensen waarover ik Naikan gedaan had. Wanneer ik straks terug naar huis ga zal mijn twaalfjarige dochter daar zijn, de enige. Ja, juist, elk van hen is voor mij die enige, unieke persoon. En alles is er voor de enige en unieke persoon die ik zelf ben.

Ik had vier dagen lang allerlei gevoelens gekoesterd en allerlei herinneringen opgeroepen, maar alles wat ik gekregen heb, wat ik gegeven heb, waar ik mensen mee belast heb, dat alles is er voor die enige ik. Ik heb aan mijn vrouw nog niet alles verteld wat ik in Naikan beleefd heb, maar ik ben van plan om alles rustig met haar uit te spreken, en in het vervolg goed en wel mijn bijdrage te leveren in ons gezin. Dank u wel voor alles deze week. 

(PS:  de drie maaltijden elke dag waren werkelijk heel lekker. Heel veel dank daarvoor)