Van rode en groene ballen en onze obsessie met de rode

Het zou interessant zijn om ons doordeweeks gedrag en onze interacties met de mensen in onze omgeving op video op te nemen en die beelden dan te gaan scoren op rode en groene ballen.  Dat zou als volgt kunnen gaan.

Een groene bal is iets wat ik doe ten voordele van de andere, iets wat ik hem geef.  Dat kan iets zijn dat deugd doet, de andere vooruit brengt of hem helpt, iets leuks, iets dat een goed gevoel geeft, liefde, noem maar op.  De score "geeft groene bal" wordt dan toegekend aan gedrag van mij dat voor de andere een gift is, iets wat de andere van mij ontvangen mag.

Ook wanneer de andere iets in mijn voordeel doet, iets leuks, iets helpends of liefdevols, dan is dat een groene bal die ik van de andere mag ontvangen.

Ik kan de andere ook rode ballen toestoppen.  Ik kan iemand nadeel berokkenen, last berokkenen, schade toebrengen, zijn tijd stelen, liefde ontzeggen, enzovoort.

Net zo goed kan de andere rode ballen aan mij geven.  Hij kan mij onheus behandelen, bestelen, schade toebrengen, lastig doen, mij pijn doen enzovoort.

Het zou nóg interessanter kunnen worden.  Beeld je in dat wij in staat zijn om gedachten te lezen. Dan zouden we de volgende interessante vragen kunnen stellen:

Hoeveel percent van de tijd zijn mensen in hun hoofd bezig met gedachten aan de groene ballen die ze van andere mensen hebben mogen ontvangen?

Hoeveel percent van de tijd zijn de mensen in hun hoofd bezig met gedachten die gaan over de groene ballen die ze aan andere mensen gegeven hebben?  

Hoeveel percent van de tijd zijn ze in hun hoofd bezig met gedachten aan de rode ballen die ze de anderen toegeworpen hebben?

Hoeveel percent van de tijd zijn ze in hun hoofd bezig met de rode ballen die de anderen hen toegeworpen hebben, met andere woorden met de last die anderen hen berokkend hebben?

Als we dan toch in het hoofd van de mensen zouden kunnen kijken, dan zou het interessant zijn om ook te weten te komen welke gevoelens er gepaard gaan met elk van deze vier soorten hersenactiviteit.  Vermoedelijk hebben de meeste mensen bij het denken aan gegeven of gekregen groene ballen eerder aangename gevoelens.  En vermoedelijk is het denken aan gegeven of gekregen rode ballen niet zo aangenaam.

Als het denken aan rode ballen geen aangename gevoelens geeft dan zou je denken dat mensen dat dan ook niet veel doen.  Maar dat klopt niet.

Over het algemeen zijn veel mensen heel veel bezig met de rode ballen die zij door de schuld van anderen hebben moeten verwerken.  Wij besteden een groot percentage van onze denk-tijd aan de vierde vraag.   Het denken aan het kwaad dat anderen ons aangedaan hebben neemt bij veel mensen een grote hap uit de taart van de hersen- en denktijd die ze ter beschikking hebben.  En de tijd die zo besteed wordt is geen tijd met aangename gevoelens, geen gelukkige tijd.  Maar het blijkt zeer aantrekkelijk te zijn om daar mee bezig te zijn.  Je kan het vergelijken met iemand die aan games op internet verslaafd is.  Aangename gevoelens gaan er met die activiteit al niet meer gepaard als je eenmaal verslaafd bent, maar toch gaat er een aantrekkingskracht van uit.

Denken aan de rode ballen die wij anderen aangedaan hebben, dat is ook niet aangenaam, en daarin zijn wij dan weer wél konsekwent.  Wij mijden het onaangename, wij vergeten liever onze schulden, en voor zover wij het bewust onder controle hebben, willen wij er ook geen tijd aan besteden.

In het leven bestaan er vier belangrijke, eenvoudige, fundamentele, voeten-in-de-modder vragen:

Wat heb ik van anderen ontvangen?  
Wat heb ik voor anderen (terug)gedaan?
Wat heb ik van de andere afgepakt (hoe heb ik iemand last berokkend, een gelukkig leven bemoeilijkt, enz..) 
Wat heeft de andere van mij afgepakt, hoe heeft hij mij het leven moeilijk gemaakt?

De vierde vraag krijgt over het algemeen meer hersentijd dan de drie eerste vragen.  Ze heeft een sterke aantrekkingskracht, maar er gaan geen echt aangename gevoelens mee gepaard.

Naikan is een methode die de tijdsverdeling van onze gedachten over deze vier vragen bijstuurt zodat wij, gedurende de tijd die we bewust aan Naikan besteden, aan de eerste, tweede en derde vraag denken, en niet aan de vierde.  Als het denken aan al het kwaad dat anderen mij berokkend hebben tot nu toe zoveel tijd genomen heeft in mijn leven, dan is denken aan groene ballen die ik gekregen of gegeven heb, en denken aan de rode ballen die ik de andere toegooide, een revolutie in mijn geest.  Dat is bevrijding van somberheid en verslaving.   De ervaringsverhalen van de mensen die Naikan gedaan hebben duiden daarom ook in de richting van genezing, aanvaarding, vergeving, bevrijding, dankbaarheid, nieuw engagement, en uitzicht op een leven met méér aangename gevoelens, vreugde, geluk.    

Het is de moeite waard om over het volgende door te denken :
Wanneer een mens in zijn hoofd bezig is met de rode ballen die van de andere kwamen, met alles wat de anderen hem aangedaan hebben, dan is die mens op dat ogenblik niet gelukkig.

Een mens kan er voor kiezen om iets anders te doen, en daarvoor zijn er de drie andere vragen.